Al 12,5 jaar lang zetten ze zich drie keer per week in als vrijwilligers bij Herbergier Bartlehiem. Het is het verhaal van Hans en Anny Krakou (75 jaar). Van zingen en schilderen tot koekjes rondbrengen en andere leuke activiteiten die de bewoners blij maken: elk bezoek is een feest. Hans en Anny richten hun leven erop in om tijd door te brengen met de bewoners. Afspraken met vrienden, de tandarts of de dokter? Die vinden altijd plaats op de dagen die ze niet in de Herbergier zijn. In een interview vertelt het stel alles over hun speciale band met Herbergier Bartlehiem, dat wordt gerund door zorgondernemers Rineke Rumph en Erik Boellen.
Wat heeft jullie gemotiveerd om vrijwilliger te worden bij de Herbergier?
‘We wonen op 1 kilometer afstand van Herbergier Bartlehiem. 12,5 jaar geleden opende deze locatie. We werden destijds uitgenodigd voor de opening en besloten te komen kijken.’ Anny herinnert het zich nog als de dag van gisteren: ‘Eén van de bewoners was een mevrouw in een rolstoel met een lichte vorm van dementie. De toenmalige zorgondernemers vroegen of het mij leuk leek om eens een stukje met haar te gaan wandelen. We bouwden een band op en ik liep steeds vaker met haar: naar Dokkum, ergens winkelen of samen een terrasje pakken. Toen is het balletje gaan rollen en zijn we vrij snel vaste vrijwilligers geworden. Een week na mijn eerste bezoek was mijn man Hans er ook bij.’ Hans vertelt over zijn ontmoeting met een oud-bewoner: ‘Een beroemde Friese schilder was in de Herbergier komen wonen. Naast zijn passie voor schilderen, had hij altijd bij een reclamebureau gewerkt. Een bijzondere overeenkomst was dat ik ook een eigen reclamestudio heb gehad én schilder ben. Dat zorgde voor een enorme klik en leuke gesprekken.’
Hoe zien jullie dagen bij de Herbergier eruit?
‘We zijn er standaard drie dagen in de week. We beginnen om 14:30 uur en rond 18:30 uur gaan we weer naar huis. Wanneer we op de fiets of met de auto aankomen, zie je de gezichten van de bewoners opfleuren. Als we binnenkomen en de bewoners in de huiskamer zitten, lopen we altijd even langs iedereen. We maken graag een persoonlijk praatje met de bewoners. Vervolgens zetten we de koffie en thee klaar. Wanneer dat gedaan is, begeven we ons onder de bewoners en bekommeren we ons om hen. We proberen ieder van hen een prettig gevoel te geven.’ Hans vervolgt: ‘Humor staat bij mij heel hoog in het vaandel, daar haal ik energie uit.’
Wat het vrijwilligerswerk zo bijzonder maakt voor Hans en Anny? ‘Het is een ervaring, elke keer weer. De bewoners hebben het niet altijd makkelijk. Het gebeurt wel eens dat ze een dip hebben. Wij vinden het mooi om ze uit die negatieve emotie te halen. Dat geeft ons een heel goed gevoel. De bewoners zitten in hun laatste levensfase. Dat maakt het soms ook lastig, omdat je een hechte band met de bewoners opbouwt. Wat daarbij helpt, is dat we allebei vrijwilliger zijn en altijd samen naar de Herbergier gaan. We kunnen alles met elkaar bespreken. Daarom houden we het ook al zo lang vol.’
Zijn er specifieke momenten waarop jullie je bijzonder trots voelden op jullie werk en wat zullen jullie niet snel vergeten?
Anny vertelt glimlachend: ‘We beleven hele mooie momenten. Zo is er een dame die al vanaf het begin in de Herbergier woont. Ze praat nog maar een heel klein beetje. Deze mevrouw zit in een rolstoel en kan nog maar heel weinig zelf. Ik geef haar altijd thee en een koekje en ben heel lief tegen haar. Dan lacht ze naar me. Als ik wegloop wenkt ze mij, waarmee ze wil zeggen: ‘Kom je terug?’ Dat ontroert me en zegt alles over onze bijzondere band.’
Anny vertelt over een ander moment dat ze niet snel zal vergeten: ‘De mevrouw in de rolstoel met wie ik vaak wandelde, ging op een gegeven moment snel achteruit. Ik weet nog goed dat een verzorgster tegen mij zei: ‘Als ik jou was zou ik maar even langs mevrouw gaan, want het gaat niet goed met haar.’ Ik was nog bezig met de koffie en thee, maar besloot toch naar haar toe te gaan. Ik zat naast haar en hield haar hand vast. Een andere verzorgster zei toen: ‘Anny, ik denk niet dat het nog lang gaat duren.’ Terwijl ik haar hand nog vast had, blies ze haar laatste adem uit. Alsof het zo moest zijn. De verzorgster die er toen ook bij was werkt nog steeds in de Herbergier. We hebben een hele bijzondere band met elkaar.’
Hans vervolgt: ‘Er is een vrouwelijke bewoonster die heel erg kan snauwen tegen anderen en daarbij vloekt. Soms is ze even boos op alles en iedereen. Op die momenten pak ik haar hand vast en zeg ik tegen haar: ‘En toch hou ik van je.’ Vaak ratelt ze nog wat en is ze daarna even stil. Uiteindelijk zegt ze dan: ‘Ik ook van jou.’ Op die momenten krijg ik tranen in mijn ogen en kippenvel. Je leert ook bij wie je wat kan zeggen en moet sowieso nooit in discussie gaan. Ook al vertelt iemand wel dertien keer hetzelfde verhaal, dan nog reageren we oprecht en zeggen we nooit: ‘Dat heb ik al gehoord.’
Over een andere bijzondere herinnering met een oud-bewoner vertelt Hans: ‘De kunstschilder waarover ik al eerder vertelde was heel goed in zijn vak. Hij is inmiddels overleden. In de tijd dat hij in de Herbergier woonde was hij behoorlijk dement en moeilijk te bereiken. Desondanks hadden we zo’n goede band opgebouwd, dat we door onze gedeelde passie samen een bedrijfje hadden en kunst verkochten. Ik onderhield de contacten en vertelde hem dat klanten zeer tevreden waren over de kunst, reclame en het drukwerk dat wij maakten.
Tijdens mijn laatste moment met hem keek hij me nog één keer aan en sloot hij zijn ogen. Toen heb ik wel even een traantje gelaten. Anny en ik zijn op zijn begrafenis geweest en we hebben nog heel goed contact met zijn kinderen. Net als met de familie van andere overleden bewoners overigens. Sommige van hen komen nog steeds wel eens bij ons langs. Dat vinden we heel fijn.’
Heeft dit werk jullie kijk op het leven en ouder worden veranderd?
Hans: ‘Zeker! We genieten veel meer van het leven en beseffen ons ook goed dat het eindig is. We hebben het geluk dat we gezond zijn en halen het positieve uit de tijd die ons gegeven is.’ Anny lacht: ‘En we vervelen ons niet. We gaan altijd, of er moet echt wat aan de hand zijn. De middagen die we vrij zijn besteden we aan vrienden.’
Wat vinden jullie het mooiste aspect van dit vrijwilligerswerk?
Hans en Anny hoeven geen seconde na te denken. Zichtbaar glunderend vertellen ze: ‘De mensen blij maken, en een lach op hun gezicht kunnen toveren. Dat geeft ons 100% voldoening.’ Hans vervolgt: ‘Zo is er een bewoner die vrijwel nooit naar beneden wil komen. Wanneer verzorgsters tegen hem zeggen: ‘Hans is er ook’, dan komt hij toch. Dat vind ik fantastisch. Hij is mijn grote vriend.’
Naast de bijzondere band met bewoners heeft het stel ook nauw contact met de families. Hans vertelt: ‘We hebben in onze woonkamer een kastje met tientallen kaarten van kinderen van bewoners en van verzorgsters. De kaarten staan vol met lieve teksten en hoe blij ze met ons zijn. Dat is echt schitterend.’
En hoe ervaren jullie de samenwerking met de zorgondernemers en medewerkers?
‘We hebben een hele goede band met zowel de zorgondernemers Rineke en Erik, als met de medewerkers en verzorgsters. We krijgen vertrouwen vanuit Rineke en Erik en ze laten veel aan ons over. Je bouwt echt een band met elkaar op. Zo ook met de verzorgsters. Als zij bijvoorbeeld bewoners uit bed halen, blijven wij beneden met de overige bewoners. We komen al zo lang in de Herbergier, dat het voelt alsof we krediet hebben opgebouwd.’
Tot slot, hoe zag jullie 12,5-jarig jubileum eruit?
‘Voor ons jubileum hadden Rineke en Erik een barbecue in de tuin georganiseerd. Naast de bewoners waren ook de medewerkers en familieleden van de bewoners aanwezig. Als verrassing was er speciaal voor ons een lied gemaakt. Daarnaast kregen we een klok met onze namen erin gegraveerd, en waren er bubbels en een mooie taart. Het was echt een feest!’ Hoe Anny en Hans de toekomst voor zich zien? ‘Zolang we gezond blijven, gaan we zeker weten niet stoppen als vrijwilligers. We hopen op nog heel veel mooie jaren bij de Herbergier.’
